Artikel 18 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) garandeert het recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst, wat inhoudt dat iedereen het recht heeft zijn of haar religie of overtuiging te kiezen, te veranderen, en deze te uiten in het openbaar en privé, door middel van onderwijs, praktijk en eredienst.
Artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) garandeert iedereen het recht op vrijheid van mening en meningsuiting, inclusief de vrijheid om een mening te hebben, informatie en ideeën te zoeken, ontvangen en verspreiden via alle media en over grenzen heen, zonder inmenging van overheidsautoriteiten. Dit is een fundamenteel mensenrecht dat essentieel is voor persoonlijke ontwikkeling en een open samenleving.
Artikel 20 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)garandeert het recht op vreedzame vereniging en vergadering, wat inhoudt dat iedereen het recht heeft om samen te komen en zich te organiseren (zoals in verenigingen) en dat niemand gedwongen mag worden lid te worden van een groep, wat samenhangt met de vrijheid van meningsuiting (artikel 19) en essentieel is voor democratische participatie en het voorkomen van onderdrukking.
Nederlandse Grondrechten (algemeen):
- Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging (Art. 6): Iedereen mag zijn overtuiging vrij belijden.
- Vrijheid van meningsuiting (Art. 7).
- Gelijke behandeling (Art. 1): Iedereen wordt in gelijke gevallen gelijk behandeld.
- Recht op privacy (Art. 10).
Ik bladerde door een oud tijdschrift en las een artikel uit de jaren negentig. Een moderne heksenjacht, noemden ze het. Geen vuur, geen galg, geen openlijk geweld. Alleen sociale vernietiging. Reputatie kapot. Relaties weg. Stilte waar eerst contact was. Wat me trof, was niet hoe extreem het verhaal was, maar hoe normaal het aanvoelde. Dit is hoe het hier gaat. Nog steeds.
Nederland noemt zichzelf vrij. Dat verhaal wordt eindeloos herhaald, alsof herhaling waarheid schept. Liberaal, tolerant, vooruitstrevend. Maar wie dat werkelijk gelooft, heeft nooit serieus buiten de lijntjes gekleurd. Vrijheid bestaat hier alleen zolang je haar niet te zichtbaar leeft. Zodra je weigert je te verantwoorden, begint het probleem.
Ik heb gezien hoe snel tolerantie verdampt. Niet wanneer iemand schade veroorzaakt, maar wanneer iemand simpelweg weigert zich aan te passen. De Nederlander wil vrijheid, maar alleen in theorie. In de praktijk wil men rust, herkenbaarheid en bevestiging. Men stemt liberaal en denkt daarmee klaar te zijn, terwijl men ondertussen verlangt naar orde, tucht en correctie — voor wie afwijkt.
Correctie gebeurt hier zelden openlijk. Dat is ook niet nodig. Het systeem is verfijnder. Blikken. Stiltes. Het uitblijven van reacties. Gesprekken die ophouden. Je wordt niet aangevallen, je wordt genegeerd. En wie dat meemaakt, begrijpt snel: dit is geen vergissing, dit is disciplinering.
Ik noem mezelf geen slachtoffer. Dat woord weiger ik. Maar ik weet wat er gebeurt wanneer je niet meebeweegt, wanneer je niet voortdurend je toon aanpast, je woorden verzacht, je overtuigingen inpakt in sociaal aanvaardbare vormen. Het hoofd boven het maaiveld uitsteken is hier geen metafoor. Het is een signaal. En signalen worden opgepikt.
Voor mij is vrijheid niet onderhandelbaar. Niet iets wat door een meerderheid wordt toegekend of ingetrokken. Vrijheid is dat ik mijn leven leid volgens mijn eigen maatstaven, zolang ik een ander niet dwing of beschadig. Punt. Dat uitgangspunt maakt mij niet radicaal, maar het maakt mij oncomfortabel voor een samenleving die zich voedt met conformisme.
Ik heb gemerkt hoe sterk de druk is om jezelf te corrigeren. Om te zwijgen waar spreken frictie oplevert. Om je overtuigingen te relativeren voordat een ander dat voor je doet. Maar ik heb ook geleerd dat voortdurende aanpassing iets afbreekt. Niet zichtbaar, niet ineens, maar langzaam. En wat je zo inlevert, krijg je niet zomaar terug.
Dit is geen klaagzang en geen oproep tot strijd. Het is een vaststelling. Wie hier werkelijk vrij wil leven, moet accepteren dat dat niet wordt gewaardeerd. Dat zelfstandigheid argwaan oproept. Dat soevereiniteit zelden applaus krijgt. Vrijheid is hier geen recht dat je wordt gegund, maar een last die je zelf moet dragen.
Ik kies ervoor dat te doen. Zonder excuses. Zonder behoefte aan instemming. Niet omdat het makkelijk is, maar omdat het alternatief — me voegen, me schikken, me laten afvlakken — voor mij geen optie is.
Reactie plaatsen
Reacties